Aw vang khaw mawi chul lo te in

Saisen te a tual chai na vangkhua, kan tan hian i hlu chuang e

Motto: "Khua leh tui, ram leh hnam tan a mi tang kai nih"

Mah ni Pian leh murna leh khawsakna hmangaih lo chu ram leh hnam tana mi tangkai a ni ngai lo vang

Saturday, December 12, 2009

Nghilh Ni I awm dawn lo


December Ni 14 hi khawvela ka hmangaih leh duh ber ka nu in khawvel min chhuahsan ni a ni a, ka tana ni pawimawh leh chhinchhiah reng tur, ka dam chhunga ka theihnghilh tawh lo tur ni a ni. He hun a lo thlen hian rilru a chi-ai a, rilruin ar bo a zawng ruai a, hnemtu nei lova ka awm chang phei chuan ka nu nena kan lo khawsak dan te, naupang berhchiap kan ni laia ka u nena duat taka mi a lo enkawl dan te leh zirna thiamna kawnga a mi duhsakna ropui takte chu ka ngaihtuah fova, lungngaihna leh mittui karah ka nu hmel duhawm tak kha a rawn inlar nawn fo thin.


Mi angin nu fel tak leh mite zahtlak nu nei ve lo mah ila ka nu mawlte hi khawvel eng min hmuhtirtu a nih avangin ka tan chuan a hluin a tha famkim a, a tling zo em em a ni. Ka nu hian a fate min hmangaih em avangin harsatna karah pawh a hrehawmna sawi phal ngai lovin min tuamhlawm a, mi hrang sa hrang kan lo nih ve theih nan harsatna leh manganna tam tak a lo paltlang a, chuvang chuan ka nu chungah ka lawm em em a ni.


Ka nu chanchin hi ka tana thawnthu hlui thei tawh lo tur anih avangin a chanchin ka hriat ang tawk ka han ziah ang nge. Ka nu hi tlangram khaw te Kelkanga pian a ni a, ei leh bar lam harsatna avangin phai lamah khawsat turin a paho chuan an rawn tlathla ta a, chung hun lai chuan ka nu chu naupang achhia mai a la ni a. Tuivar khua atanga khawchhak lam ngawpui karah chuan in (6) vel chauhva bul tanin a paho chuan an awm ta a, chung hun lai chuan ramhuai kan tihte hi an la tam hle a ni.

Nikhat chu vanduaithlak takin ka nu nu (ka pi) lo feh haw chu ram huai sual tak (ka nu sawi dan chuan ramhuai te tak te te chi) hovin ka pi chu an lo nghaisa a, a kiang lawka dilah chuan an lo hnukthla a, an va hmuh chuan a nunna chhan tur a lo awm tawh lo. Chutianga ka pi a boral takah chuan ka pu pawh chuan nupui dang a nei ve leh ta mai a, ka nute unau (3) chuan nuhrawn an tuar ta a, nuhrawn tawrh hrehawmzia ka nu in a sawite chu vawin thleng hian ka bengah a la chang reng thin. Hun rei vak lova chuan ka pu leh ka pi (ka nu nuhrawn) te pawh chu natna chi hrang hrangin a tlakbuak avangin an boral nghal ta mai a. Chumi hnu chuan ka nute unau (3) chuan ka nu ka pa tia koh tur an neih tak loh avangin khawvela mi fahrah ber dinhmunah an rawn ding ta a. Ka nute unau zianga a upa ber (ka pu) chuan vanneihthlak takin nupui a nei ve ta a, chumi hnu chuan ka nutei (ka nu u chiah) pawhin pasal a nei ve leh ta mai a, a naupang ber ka nu chu pasal nei rual a la nih ve loh avangin a mah chauh chu a bang ta a. Chutianga amah chauhva hringnun hrehawm tak a hmang tur chu Pathian pawhin a lo phal bik lova, khawngaihtu leh hmangiahtu turte pe in, a tawpah chuan tuna Intaingkone (Kawlpui atanga Tamu kalna kawnga khaw hmasa ber) khua kan tih mai khuaa nu fel tak leh mi tha em em chuan fanu atan a lo enkawl ta hlauh mai a. Ka nu chuan “Nu” tih tur a nei ve leh ta hlauh mai a. (Fa ang maia lo enkawltu ka nu nu hi ka nu bicycle-a ka phurhtheih hnuin an khuaah ka nu nen kan zuk zin a, mit ngeiin ka hmu hman. Chuti lai chuan ka nu nu chu tar tawh tak a lo ni a, ka nu a han hmuthut chu mak a ti a, a lawm lutuk chu ka nu a pawm a, “Ta mi, Ta mi,” tia a han ko chu mak tiin ka lo en ve reng a, an pahnih chuan an tapdun ta a.)

Chu Kawl nu fel tak chuan ka nu chu a pasal neih hun thlengin duat takin a lo enkawl a. Ka nu pawh pasal neih hun a nih hnu chuan vanneihthlak takin China mi fel tak nen an innei ta a, tichuan Moung Yua-ah te awmin hotel an siam a, sum leh pai lamah pawh nupa intodelh tak an ni a. Chutianga nupa intodelh thei tak an nih hnu chuan ka nu pasal chu khual a zin tan a. Zu leh sa ti mi ni lo mah se inkelhna lam ngaina mi tak a lo ni a, ka nu pasal chuan an sum neih zawng zawng chu inkhelh nan a lo hmang zo vek a. Hetianga ka nu in pasal rinchhantlak loh tak mai a lo neih palh avang hian ka nu pawh a beidawng hle a. A rilru te te chuan mahni tlang mite leh u leh naute awmna lama rawn tlanhaw chu a ngaihtuah fo va, Ka nu in pasal a neih fuh loh em avang chuan a tawpah Tuivar khuaa u leh naute hnenah a rukin a rawn tlanhaw ta a, a pasal chhungte pawhin a rang thei ang berin an rawn umzui nghal a, mahse ka nu chuan, “Rim taka ka rilru ka lo sen tawh avangin leh kan neih sum leh pai zwng zawng pawh tui anga a luan ral tawh avangin ka rawn haw thei tawh lo, a tawk chu a tawk a ni mai,” tiin a lo hnar a, tichuan inthen zai chu an rel fel ta a ni. (He thu hi naupangte kan nih laia ka nu in khum chunga ka muthilh hmaa thawnthu ang maia mi hrilh thin te an ni a, tam tak ka hriat tawh loh an awm bawk.)

Ka pa pawh hi mi fahrah tak chhungkua atanga rawn seilian chho a ni a, u leh nau tih tur pawh nei mumal lo a ni. Far nu pakhat chiah a nei a, chu loh mi dang hmuh leh hriat ka nei meuh lo. (Ka pa hian kum 4 ka nih in nupui dang min neihsan a, a hnena ka kal ngai loh avangin ka pute chanchin chu sawi loh ka pa chanchin tak ngial pawh hi tam tak ka hre lo.) Ka nu pawh hian mahni fahrahpui tiin ka pa chu a khawngaih thin hle a, chutianga khawngaihna leh hmangaihna an lo insemtawn hnu chuan ka nu leh pa te chu an innei fel ta a, Tuivar khuaah chuan awmhmun an khuar nghet ve ta nghal a. Chumi hnu chuan nupa tangrualin theihtawpin hna an thawk a, ka nu zawk hian hlawhfa 8 lai chhawrin lei a let a, (A hun lai chuan hmeichhiain lei an let an ti thin), ka pa zawk erawh chuan bawng zuara sumdawnna a siam a, mahni tawk chuan khawtlanga mi intodelh tak an ni a. Hun a rawn kal zel a, nupa intodelh leh nupa nun nuam tak an nih mek laiin ka pa zawk chuan leng dang tang a bel ta a, chumi avang chuan ka nu leh pa inkarah hlimna reng a awm thei tawh lova, ka pa hian mahni in lum aiin a nula nu buk chu nuam a tizawk tlat a, zan a rawn hawn hun pawh keini unau chuan kan hre ngai meuh lo. Ka pa in nula dang a belh hun chuan thinrimna tur leh vuina tur ringawt a zawng kual a, kan nufa zaa min chhuaktir chu an thil tum lian ber a ni. Ka pa in nula dang a duh zawk avang hian kan chhungkuaah hlimna a awm thei tawh meuh lova, ka nu chungah pawh vawi tam tak kut a thlak a, chutianga ka nu in vuak leh velh nasa tak a tawrh fo avang chuan a beng hriatna a hloh va, ramtuileilo dinhmunah ka pa chuan a dah ta a ni. Unau 2 te chauh kan ni a, ka u mipa hi a naupan laia khawsikpui natnain a tlakbuak avangin tawng pawh tawng thei lovin a awm a, hun rei tak hnu pawha a damchhuah theih loh avangin mi ang lo a lo ni ta mai a. Ka nu hian kan unau 2-a nuhrawn kan han tuar tur a ngaituahin a rilru a na em em mai a, kan naupang laia a sawi fo chu, “Kan sentet laiin nuhrawm kuthnuaiah hrehawm tam tak kan lo tuar tawh a, a hrehawmzia ka hriatchian em avangin ka faten nuhrawn in han tuar leh tur hi chu ka ngaingam lo a ni ber mai,” a ti fo thin. Chutianga ka nu in kan unau 2 hmalam tur thui tak a dawn avang chuan ka pa vuak leh velhte chu harsa ti takin a tuar hram hram a, amahwerawhchu a tawrhtheihna leh dawhtheihnain a tlin tawh loh chinah chuan loh theih lova nupa inthen a lo tul ta a, kum 4 ka nih in ka nu leh pa te chu an inthen fel ta a ni.

Ka nu leh pate an inthen fel hnu chuan ka pa chuan nupui dang min neihsan nghal a, ka nu ho chuan kan hmeithai nghal bawk a, ka nu chuan kan unau 2 chuan min enkawl a, kan chunga beiseina sang tak a neih tlat avangin a nun meuh hlanin min tuamhlawm a, Tuivar khuaah chhang leh ei leh in-te zuarin min chawm a, berhchep tak kan nih lai pawhin beidawng miah lovin min enkawl a, ka nu hi kan unau 2 tan chuan a tling zo em em mai a ni. Ka nu hi nu mawl te mai a ni a, mahse zirna leh thiamna ngaisang em em mai a ni bawk a, “Ka fapa, i lo len hunah mite kuthnuaia i kun loh nan thiamna ka zirtir che a, chel takin zir ang che,” tih hi a mi chat ngun ber a ni. Ka nu hian thiamna ka zirchhuah ve theih nan tiin a chhang zawrhna atanga a cheng hmuhchhuahte pawh ama tana hmang phal ngai lovin ka zirna atan tiin a theih tawk ang chu a khawl zel a, chutiang chuan matric lai ka lo zirchhuak ve thei a, ka nu mi hmangaihna leh duhsakna hi ka tan chuan a ropuiin tak meuh meuh a ni. Hmeithai mah ni ila ka unau hian rual awh em em tur kan nei bik hauh lova, miten min hmuhsit lohna turin kawng engkimah ka nu hian min hum reng a ni. Kum 1997 khan ka nu chuan Pathian rawngbawlna lama pen ve turin duhsak takin Baibul sikula zirchhunzawn turin min ti a, a mi duhsakna ropui tak chu hnial chi nia ka hriat loh avangin India phai lamah Pathian Thu zir tur chuan ka chhuk ve ta a. Vandauithlak takin harsatna eng eng emaw ka zuk tawh a, mahse chuti chung pawh chuan ka nu chuan theihtawp chhuahin mi rawn enkawl tang tang a, kum 2 meuh ka zir hnu chuan harsatna avangin khaw lam panin ka rawn haw leh a, tichuan Yangon lamah ka zuk zirchhun zawm nghal ta a. Hetianga kum 10 dawn lai mai Pathian thu zira ka hun ka hman chhung hian ka nu hian theihtawp chhuahin a silh leh fen, ei leh in turte pawh hmang phal lovin sum leh pai sengin min enkawl a, chutianga a inhuamna avang chuan ka zirna kawngah pawh chakna tam tak ka nei a, ka nu inhuamna hian ka hringnun hi a khalhkal ni berin ka hria. Hetiang khawpa ka nu hmangaihna leh duhsakna ka hriatchian hnu chuan atana thil han tihsak te chu ka chak em em thin a, mahse rawngbawl dinhmun atang chuan a duh ang pawh engmah tihsaktheih ka nei lova, engmah thawk lova hahdam taka han dah ve chu ka rilrua lian ber a ni. Ka nu hian kum 20 chuang zet min lo enkawl tawh a, harsatna leh hrehawmna pawh sawi phal lovin min lo hmeithai pui a, tunah chuan a hahdam a hun ve ta tih ka hriat chuan atana hnathawh chu ka tum hle a, chutiang avang chuan kum 2006 khan Middle East ram Qatar-ah hnathawkin ka chhuak ve thuai a. Kum hnih chu harsa em em in ni sen sa karah hna rum tak tak ka thawk a, mahse ka nu tana hnathawk ka ni tih ka inhriat reng avangin ka hrehawmna pawh a chang chuan ka hre chang ngai lova, rinchhan tur u leh nau tudangmah ka nei ve lo tih ka hriatna chuan ka rilru a siam puitling a, ka nu pawh chu ka theih ang tawkin ka enkawl ve ta a, ka nu pawh a lawmthiam em em a, ka cheng thawhchhuahte hi a hlut thiam em em bawk a ni. Kum 2008 December khan haw ka tum a, ka nu hnenah pawh, “ Ka nu ka rawn haw a hnai ve ta a, engnge ka rawn hawn ang che tih te ka zawk a,” mahse ka nu chuan, “Bawihte ka tan engmah a tul lo, dam taka i lo haw chuan a tha a ni mai,” mi ti a. Chutianga ka nu hmel duhawm tak hmuh ka nghahhlel em em lai chuan December 14 tlai lam khan ka nu chuan rin loh takin mi lo boralsan ta a, chutianga ka nu boral thu ka hriat chuan ka rilru a na em em a, kan naupang laia a mi enkawlnate leh hrehawm tam tak a lo tawrh dan te, a sur a sa kara hna a thawh dante ka han ngaihtuah chuan ka insum thei mawlh lo. Ka rilru chuan, “Maw ka nu, kum 20 chuang zet harsa em em in min lo enkawl tawh a, tunah i tan hna ka thawk a, hahdam taka han dah che ka tum mek laia mi lo kalliamsan mai chu ka va’n tuar thiam lo tak em!! I tan hna ka thawk a, nang i awm tawh si loh chuan ka hnathawh hian awmzia reng a nei tawh lo. Aw, ka nu i duh leh mamawh pawh engmah ka tihsak thei lo che hi mi ngaithiam mawlh la, I thu ka awih loh leh I duh loh zawng ka lo tih fo avangte khan min ngaidam mawlh ang che,” tiin ka rilru mangang chuan eng eng emaw a sawi ta chiam a, rilru mumal reng ka nei thei mawlh lo. December a lo nih chuan miten kan Lal Isua piancham pha chu chhung leh kuate nen hlim takin an hmang ang a, mahse kei chu ka nu ngaiin ka tap dawn chu a lo ni ta reng mai a, kan nufa zaa hlim taka Christmas kan hman ve laite kha ka ngai a, mahse tunah chuan khang hun kha a awm leh thei tawh dawn si lo, he hun a lo thlen hi chuan ka nu duh tak hi ka theihnghilh thei mawlh dawn si lo, tawnmang mai lo chang se tiin ka rilru ka han inhnem thin a, mahse awmzia reng a nei lo. “Aw, ka nu i aw nem te vawikhat tal hriat ka va’n chak tak em!!!! I mi hmangaihna leh duhsakna, i lainatna leh ngilneihnate hi kan unau hnih tana ro hlu an ni a, kan dam chhungin kan thiehnghilh ngai lovang. I fate hian nu tih tur nei lovin hringnun kan hmang zel dawn a, kan kiangah awm reng ang che. Kan mangan ni chuan …aw ka nu kan va’n ngai tak dawn che em!!!!!!!! Ka nu, dam takin mangtha”.

No comments:

Post a Comment